Trening funkcjonalny polega na wypracowaniu wzorców ruchowych oraz poprawieniu parametrów motorycznych. Określenie to odnosi się również do żywności, która pozytywnie wpływa na pracę organizmu ludzkiego.
Pod pojęciem kryją się produkty naturalnego pochodzenia, których korzystny wpływ na organizm wykazały badania. Jedzenie funkcjonalne może zmniejszać ryzyko wystąpienia niektórych chorób, wspomagać procesy metaboliczne, wzmacniać odporność, regulować pracę narządów wewnętrznych i poprawiać samopoczucie.
Źródeł takiego myślenia o żywności można szukać we Wschodniej Azji. To właśnie w tych rejonach jedzenie stanowiło lek na męczące ludność dolegliwości i chroniło przed kolejnymi chorobami. Obecnie tego typu metody leczenia nazywane są dietoterapią, a żywność funkcjonalna stanowi jej główny element.
Produkty są oficjalnie uznawane za funkcjonalne, gdy zostanie naukowo udowodnione, że w znaczący sposób wpływają na co najmniej jedną funkcję w organizmie, poza dostarczaniem wartości odżywczych, i oddziałuje na aktualny stan zdrowia lub zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby.
Najlepszym przykładem żywności funkcjonalnej są produkty naturalnego pochodzenia, nisko przetworzone, zdrowe i bogate w witaminy i odżywcze mikroelementy.
Niestety w obecnym stanie produkcji żywności trudno znaleźć w pełni naturalne produkty, dlatego można mówić o modyfikowanej żywności funkcjonalnej. Pochodzenie i produkcja jest odmienna od dawno azjatyckiego myślenia, jednak wpływ na ludzki organizm jest nadal widoczny i możliwy do wykazania.
Modyfikowanie żywności funkcjonalnej ma na celu przede wszystkim zwiększenie ilości substancji odżywczych i zmaksymalizowanie jej działania. Pomocna w tym aspekcie stała się genetyka oraz biotechnologia. Nauka wspomaga prozdrowotne działanie żywności i pomaga zmniejszyć obecność i działanie substancji szkodliwych dla organizmu.
Wśród chemicznych składników i substancji, które można znaleźć w jedzeniu funkcjonalnym są między innymi prebiotyki, nienasycone kwasy tłuszczowe, błonnik pokarmowy, aminokwasy, bakterie probiotyczne, witaminy, antyoksydanty, cholina, lecytyna czy poliole.
Produktów spełniające wymogi jedzenia funkcjonalnego można podzielić na kilka podstawowych grup, w których mieszczą się konkretne produkty. Do grupy bogatej w kwasy tłuszczowe Omega-3 zalicza się:
• tłuste ryby,
• nasiona lnu,
• soję,
• orzechy włoskie.
Drugim typem są produkty ze sterolem, które obniżają stężenie cholesterolu. Do takiej żywności można zaliczyć margaryny i jogurty. Wyróżnia się także jedzenie o działalności probiotycznej, czyli pomagające w pracy układu pokarmowego, regulujące procesy metaboliczne i wspierające florę bakteryjną żołądka czy jelit. W grupie tej znajdują się między innymi produkty oparte na fermentacji mleka, na przykład kefiry czy maślanka, kiszonki i fermentowane nasiona roślin.
Jedną z kategorii jest również żywność bogata w antyoksydanty, czyli substancje oczyszczające organizm i zmniejszające ilość żywych rodników. W grupie tej umieszczono takie produkty jak aronia, kakao, borówki amerykańskie, żurawina czy owoce dzikiej róży.
Zbilansowana dieta stanowi dla osób aktywnych fizycznie równie ważny aspekt życia, jak ćwiczenia. Większość z nich ma świadomość, że prawidłowy sposób odżywiania nie tylko wspomaga pracę organizmu, ale także zwiększa i przyspiesza efekty treningu. Stosowanie żywności funkcjonalnej może tylko pozytywnie wpłynąć na samopoczucie i zdrowie osób regularnie aktywnych fizycznie, dlatego warto wprowadzić do diety żywność funkcjonalną.
Najpopularniejszym przykładem żywności funkcjonalnej dla sportowców są produkty wysokobiałkowe, które pomagają w budowie tkanki mięśniowej i dostarczają odpowiednią porcję białka biorącego udział w regeneracji zmęczonych mięśni.
Większość z przykładów żywności funkcjonalnej jest pochodzenia roślinnego i może występować w postaci suplementów diety czy tabletek, jak np. ekstrakty z żeń-szenia. Planując wysiłek fizyczny i zbilansowaną dietę, warto znać właściwości i przykłady żywności funkcjonalnej, tak by mogła na stałe zagościć w sportowym jadłospisie.
Zdjęcie wyróżniające: Freepik
